Verhalen over de Tweede Wereldoorlog
Het gebeurt niet vaak, maar een enkele keer worden er mensen herkend die figureren in de zogeheten Westerborkfilm. Onlangs schreef een Amerikaanse me dat ze in de roemruchte opnamen uit het Duitse Durchgangslager haar oom herkende, de tot september 1940 in Oostzaan verblijvende vluchteling Josef Laufbaum. In december 2021 plaatste ik op deze site een … Lees meer
In 1944 maakte de gevangen joodse fotograaf Rudolf Breslauer in opdracht van de kampcommandant van Westerbork een film waarop het dagelijks leven in het Drentse Durchgangslager werd vastgelegd. Daarop is een inwoner van de Zaanstreek te zien, de in 1939 naar Nederland ontkomen Pool Josef Laufbaum. Alleen weet niemand wie van de gefilmde mannen deze … Lees meer
De Oostzaanse NSB-burgemeester De Bree arresteerde in 1943 zijn plaatsgenoot Marinus Kuijt, op verdenking van zwarthandel. Toen bleek dat Kuijt ook nog een geladen vuurwapen op zak had, was hij rijp voor de doodstraf. Wonderbaarlijk genoeg overleed hij pas in 1989. Hoe kon dat? Johannes Alexander Antonius de Bree begon op 11 juli 1942 als … Lees meer
Tot voor kort dacht ik dat Pieter van den Heuvel de enige Oostzaner was die tijdens de Tweede Wereldoorlog werd geëxecuteerd. Zijn dorpsgenoot Henk Swart onderging echter hetzelfde lot, zij het om heel andere redenen. Een van de beste Nederlandse boeken over de Tweede Wereldoorlog is mijns inziens De Eerebegraafplaats te Bloemendaal. Verspreid over de … Lees meer
Het korte leven van Pieter van den Heuvel eindigde voor het vuurpeloton. Maar vreemd genoeg ontbreekt in zijn woonplaats elke herinnering aan deze Oostzaanse verzetsstrijder. Ik ontdekte zijn naam bij toeval, in december 2016. Pieter van den Heuvel uit Oostzaan zou een verzetsman zijn geweest die op 19 november 1942 in Soesterberg werd gefusilleerd, samen … Lees meer
Theodorus Klut (Zaandam, 14-8-1902/Zaandam, 19-10-1944) Tijdens de Tweede Wereldoorlog brachten Zaanse verzetsstrijders meer dan twintig collaborateurs, zwarthandelaren en andere gevaarlijk geachte personen om het leven. In mijn boek Korte metten. De Zaanse liquidaties (1940-1945) worden deze liquidaties uitgebreid beschreven. Ook de mislukte en verzonnen aanslagen alsmede de dilemma’s die deze beslissingen over leven en dood met … Lees meer
Het is een weinig bekend feit, maar een van de eerste Nederlandse nazi’s had zijn wieg in Oostzaan. Deze Albertus de Joode, zijn naam ten spijt een fervent antisemiet, zat namelijk in de leiding van de Nationaal-Socialistische Nederlandse Arbeiderspartij. Albertus (roepnaam Albert) kwam op 28 november 1891 ter wereld als achtste kind van stoombootconducteur Christiaan de Joode en diens … Lees meer